Deprem Korkusu

Deprem Korkusu (Sismofobi) Nedir? Neden Olur ve Nasıl Baş Edilir?

Doğal Afet Değil, Sürekli Korku Hayatı Kısıtlıyor Olabilir

Deprem, doğası gereği endişe verici bir olaydır. Ancak bazı kişiler için bu korku, günlük yaşamı etkileyecek kadar yoğun ve sürekli hale gelebilir. Özellikle yaşanmış bir depremin ardından hissedilen aşırı kaygı ve güvensizlik duygusu, zamanla kontrol edilemeyen bir deprem korkusuna dönüşebilir. Bu durum tıpta sismofobi olarak adlandırılır.

Bu yazıda, deprem korkusu nedir, neden oluşur, belirtileri nelerdir ve bu korkuyla başa çıkmak için hangi yöntemler etkilidir? gibi sık sorulan sorulara açıklık getirdik.

Deprem Korkusu Nedir?

Sismofobi, kişinin deprem olacağına dair sürekli ve yoğun bir korku duyması durumudur. Bu korku, yalnızca gerçek bir deprem anında değil; haberlere maruz kalınca, sarsıntı hissettiğini düşününce ya da “ya olursa” kaygısıyla da tetiklenebilir.

Bu korku, bireyin yaşam kalitesini ciddi ölçüde etkileyebilir. Özellikle deprem yaşamış kişilerde daha yoğun gözlemlenir ve kimi zaman travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) ile birlikte görülür.

Deprem Korkusunun Belirtileri

Deprem korkusu olan kişilerde hem fiziksel hem de psikolojik belirtiler görülebilir:

Psikolojik Belirtiler:

• Sürekli deprem olacakmış gibi düşünme

• Uykuya dalamama, kabus görme

• Deprem videoları ve haberlerinden aşırı etkilenme

• Binalara güvenmeme, evde yalnız kalamama

• Aile üyeleri yanındayken bile tedirgin olma

• Sürekli kaçış planı yapma

• Okula, işe gitmekten kaçınma

Fiziksel Belirtiler:

• Kalp çarpıntısı

• Nefes darlığı

• Terleme

• Baş dönmesi

• Karın ağrısı, mide bulantısı

• Gerginlik, huzursuzluk

Bu belirtiler özellikle artçı sarsıntılar sonrası daha da yoğun hissedilebilir.

Deprem Korkusu Neden Oluşur?

Deprem korkusunun gelişmesinde pek çok faktör rol oynayabilir:

1. Geçmişte Deprem Yaşamak: Özellikle ağır hasar veya kayıpların yaşandığı depremler, bireyde derin travmalar bırakabilir.

2. Travmatik Haber Maruziyeti: Sosyal medya, televizyon ve haber platformlarında sık sık deprem görüntülerine maruz kalan kişilerde, henüz deprem deneyimi olmasa da korku gelişebilir.

3. Aileden Gelen Korkular: Çocuklar, ebeveynlerinin endişelerini gözlemleyerek öğrenebilir.

4. Kontrol Kaybı Hissi: Deprem gibi önceden tahmin edilemeyen olaylar, kontrolün kaybedildiği hissini artırarak kaygıyı tetikleyebilir.

5. Kişilik Özellikleri: Mükemmeliyetçi, kontrolcü veya aşırı hassas yapıya sahip kişilerde daha sık görülür.

Deprem Korkusu ile Nasıl Baş Edilir?

Deprem korkusu yoğunlaştığında, kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkiler ve işlevselliğini bozar. Bu nedenle uzun süredir geçmeyen ya da artan korkular profesyonel destekle ele alınmalıdır.

1. Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT)

Kişinin “felaketleştirme” ve “sürekli kötü bir şey olacak” gibi düşüncelerini fark edip yeniden yapılandırmasına yardımcı olur. Güvenliğin nasıl sağlanabileceği üzerine gerçekçi düşünceler geliştirilir.

2. Travma Odaklı Terapiler (EMDR)

Özellikle geçmişte yaşanmış deprem travmaları için etkili bir yöntemdir. Kişinin yaşadığı olayın beyin üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmaya yardımcı olur.

3. Maruz Bırakma Teknikleri

Kişi, korktuğu uyaranlarla (haberler, sarsıntı hissi vb.) kontrollü şekilde yüzleştirilerek korkunun şiddeti azaltılır.

4. Nefes ve Gevşeme Egzersizleri

Kaygı anında bedeni sakinleştirmeye yönelik nefes teknikleri, gevşeme egzersizleri ve farkındalık çalışmaları uygulanır.

5. Bilgi ile Güçlenmek

Depremin doğası, bina güvenliği, afet çantası hazırlığı gibi konularda bilinçli olmak, kişinin kontrol duygusunu artırır.

Çocuklarda Deprem Korkusu

Çocuklar, depremi anlamlandıramayacakları için daha yoğun ve dışavurumcu tepkiler gösterebilir:

• Anne babadan ayrılmak istememe

• Sürekli sarsıntı var mı diye sorma

• Yatağında uyuyamama

• Alt ıslatma

• İçine kapanma veya aşırı hareketlilik

Çocuklara doğru ve güven verici bir dille yaklaşmak, duygularını ifade etmeleri için alan tanımak önemlidir. Gerekirse çocuk psikologlarından destek alınmalıdır.

Bahçelievler’de Deprem Korkusu İçin Psikolojik Destek

Bahçelievler Psikoloji Danışmanlık Merkezi olarak, deprem korkusu yaşayan çocuk, ergen ve yetişkin bireyler için özel terapi programları sunuyoruz. Uzman ekibimiz, kişiye özel yöntemlerle duygusal güvenliği yeniden inşa etmeyi ve yaşam kalitesini artırmayı hedeflemektedir.

Depremi engelleyemeyiz, ancak onun üzerimizdeki etkilerini dönüştürebiliriz.

Sonuç: Korkularla Yaşamak Değil, Onları Anlayarak Hafifletmek Mümkün

Deprem korkusu, hayatın doğal bir parçası olan bu olayla başa çıkmayı zorlaştırabilir. Ancak unutmayın ki, bu korkuyla yaşamak zorunda değilsiniz. Profesyonel destek, bu korkuyu sağlıklı şekilde yönetmenizi sağlar ve yaşam kalitenizi yeniden yükseltir.

WHATSAPP